Działanie

 Urządzenie do treningu oddechowego FROLOVA

 

 

ISTOTA METODY I MECHANIZMY DZIAŁANIA URZĄDZENIA DO TRENINGU ODDECHOWEGO FROLOVA

Najważniejsza funkcja ciała – oddychanie, jest odpowiedzialne za utrzymanie optymalnego procesu utleniania w komórkach oraz wewnątrzkomórkowego oddychania (endogennego).

W czasie procesu oddychania zachodzi proces wentylacji płuc oraz wymiana gazowa pomiędzy komórkami ciała a atmosferą. Komórki zużywają tlen, który jest wykorzystany w procesie metabolizmu komórkowego. Dwutlenek węgla produkowany w czasie utlenienia jest częściowo zużywany przez komórki, a częściowo wydalany przez płuca.

W procesie oddychania biorą udział wyspecjalizowane narządy (nos, płuca, przepona, serce) oraz komórki (erytrocyty – czerwone krwinki zawierające hemoglobinę, specjalne białko do transportu tlenu, komórki nerwowe, które reagują na zawartość dwutlenku węgla w chemoreceptorach krwi w naczyniach krwionośnych oraz komórki nerwowe mózgu, które tworzą ośrodek oddychania).

Formalnie proces oddychania może być podzielony na trzy główne etapy:
oddychanie zewnętrzne, transport gazów (tlenu i dwutlenku węgla) przez krew (między płucami a komórkami)
oddychanie tkankowe (utlenianie różnych substancji w komórkach)
oddychanie zewnętrzne – oznacza wymianę gazową pomiędzy ciałem a otaczającą atmosferą.

Przy transporcie gazów przez krew głównym nośnikiem tlenu jest hemoglobina – białko, które jest przenoszone wewnątrz erytrocytów. Za pomocą hemoglobiny transportowane jest z tkanek do płuc do 20% dwutlenku węgla.

Oddychanie tkankowe lub inaczej – oddychanie wewnętrzne, którego proces obejmuje dwa etapy:
> wymianę gazów pomiędzy krwią a tkankami, zużycie tlenu przez komórki;
> wydalanie dwutlenku węgla (wewnątrzkomórkowe, endogenne oddychanie).

Aby zachować dobre zdrowie i dobrą formę oraz utrzymać zasoby zdrowia w organizmie, konieczne jest utrzymanie wentylacji płuc i wymiany gazowej w dobrym stanie. Może to zostać osiągnięte poprzez ćwiczenia oddechowe, które zmieniają powszechny sposób oddychania.

Praktyka medyczna zna kilka podejść do zagadnienia ćwiczeń oddechowych:
> hipoksemiczne ćwiczenia
> metoda Butejki
> hiperkapnicze ćwiczenia
> wschodnia technika ćwiczeń wzmacniających oparta na redukcji tempa oddechu
> techniki oddychania zmniejszające liczbę oddechów na minutę
> ćwiczenia oddechowe z oporem oddechowym
> ćwiczenia oddechowe korzystające z dodatkowej przestrzeni oddechowej.
Unikalną cechą Urządzenia do treningu oddechowego Frolova jest fakt, iż łączy ona w sobie wszystko co najlepsze z wyżej wymienionych technik. Ćwiczenia z użyciem urządzenia są bardzo proste. Urządzenie napełnia się odpowiednią ilością wody i pacjent zaczyna oddychać używając przepony.

Pacjent może zacząć od oddychania nosem i później przejść do oddychania ustami. Podczas wdychania przez usta, woda w urządzeniu wytwarza opór. Wydech przez usta powinien być powolny i spokojny – jest to tzw. wydech przy oporze. W przypadku, gdy ćwiczenia są wykonywane regularnie czas wydechu może być stopniowo wydłużany do 40-50 sekund.

„Górskie powietrze”  i  ćwiczenia hipoksemiczne

Ekspozycja na krótkotrwałą hipoksję (stan niedoboru tlenu) jest jednym z kluczowych elementów w terapii oddechowej z użyciem Urządzenia do treningu oddechowego Frolova. Dłuższy wydech wywołuje krótkotrwałą hipoksję, co skutkuje bardziej wydajnym zużyciem tlenu w organizmie. Z tego powodu ludzie żyjący w górach żyją znacznie dłużej.

Korzyści krótkotrwałej hipoksji
Zaobserwowano, że sesje krótkotrwałego hipoksyjnego oddychania wpływają na poprawę nastroju, wydajności umysłowej i fizycznej pracy, rozszerzają naczynia włosowate, podnoszą liczbę erytrocytów we krwi, zwiększają ilość krążącej krwi oraz ilość obiegów krwi na minutę oraz poprawiają dostarczanie krwi do tkanek i komórek.

Dlatego też, hipoksemiczne ćwiczenia są właściwym sposobem na poprawę funkcjonowania wszystkich najważniejszych układów fizjologicznych i organów: mózgu, serca, przewodu pokarmowego, narządów rozrodczych. Normalizują one także metabolizm, wzmacniają odporność oraz są leczniczymi i zapobiegawczymi środkami na wiele chorób.

Dawkowana ekspozycja na hipoksję zwiększa odporność na szkodliwe czynniki środowiska, normalizuje metabolizm węglowodanów, tłuszczów, białek i elektrolitów, więc jest praktycznie uniwersalnym niefarmakologicznym sposobem zwiększania umiejętności adaptacyjnych. Przywraca psychofizjologiczną i emocjonalną równowagę oraz normalizuje funkcjonowanie autonomicznego układu nerwowego regulującego narządy wewnętrzne.

W 1991 r. członkini Akademii A. Z. Kolchinskaya zapoczątkowała rozwój efektywnej i wydajnej metody terapii hipoksemicznej: metodę ćwiczeń z naprzemienną hipoksją. Podczas takiego ćwiczenia pacjent oddycha przez maskę z powietrzem otaczającym na przemian z mieszanką hipoksemiczną zawierającą obniżoną ilość tlenu (10%-12%).

Hipoksemiczne ćwiczenia skutkują nie tylko wzrostem zdolności adaptacyjnych organizmu, ale także podniesioną odpornością. Dowiedziono, że różne choroby miały mniej nasileń jeśli leczone były z dodatkiem terapii oddechowej niż w przypadku, gdy leczone były tylko przeciwzapalną terapią bez takich ćwiczeń. Na wskutek terapii oddechowej poprawie ulega również stan psychoemocjonalny, podłoże hormonalne (poziom prolaktyny, testosteronu i kortyzolu) oraz menstruacja u kobiet.

Ogólny efekt ćwiczeń hipoksemicznych na organizm pozwala stosować takie ćwiczenia nie tylko do leczenia chorób układu oddechowego, krwionośnego i nerwowego, ale także do ochrony przed infekcjami, promieniowaniem oraz szkodliwymi czynnikami ekologicznymi i klimatycznymi. Takie ćwiczenia oddechowe stymulują zwiększenie zasobów układu oddechowego i polepszają wydajność zewnętrznego oddychania. Zmniejszają liczbę oddechów na minutę zwiększając jednocześnie objętość oddechową, maksymalizując wentylację płuc i spowalniając wydechy.

Z tego powodu ćwiczenia hipoksemiczne zyskały szerokie uznanie w sporcie: zwiększają efektywność treningu i jednocześnie zastępują drogi proces treningu sportowców w górskim klimacie.

Istnieją specjalne mieszanki do sesji hipoksemicznej terapii. Mają one na celu kontrolę i gospodarowanie zawartością powietrza zużywanego przez pacjenta.

Podobny efekt może być osiągnięty podczas oddychania przy użyciu Urządzenia do treningu oddechowego Frolova, które łączy w sobie różne metody oddychania. Dłuższe wydechy z użyciem urządzenia prowadzą do krótkiej ekspozycji na hipoksję, więc ciało doznaje podobnego efektu do tego występującego podczas ćwiczeń z naprzemienną hipoksją, która wymaga użycia drogich mieszanek do terapii hipoksemicznej.

Hipoksemiczne ćwiczenia wymagają zazwyczaj specjalnych technik, które mogą kontrolować właściwości mieszanki gazowej wdychanej przez pacjenta. Urządzenia do treningu oddechowego Frolova, znany również pod nazwą – Trenażer oddechowy Frolova (Frołowa) najlepiej służy temu celowi.

Metoda Buteyko czy ćwiczenia hiperkapniczne?

Technika oddychania z wykorzystaniem urządzenia jest również oparta na ćwiczeniach hiperkapnicznych – wdychanie powietrza z dużym stężeniem dwutlenku węgla lub zwiększanie stężenia dwutlenku węgla w płucach. Rytmiczne zwiększenie stężenia CO2 w płucach jest skutkiem powolnego oddychania oraz ponownego oddychania przez tubę urządzenia. Część CO2 z wydechu miesza się z powietrzem, które pacjent wdycha z urządzenia napełniając płuca powietrzem bogatym w CO2.

Hiperkapniczne ćwiczenia są ćwiczeniami oddechowymi, podczas których zawartość dwutlenku węgla we wdychanym powietrzu i płucach zwiększa się. Takie ćwiczenia odgrywają bardzo ważną rolę w utrzymywaniu ciała w dobrym stanie dzięki fizjologicznemu i biochemicznemu oddziaływaniu dwutlenku węgla na nasz układ oddechowy. Przez długi czas dwutlenek węgla był uważany za rodzaj „odpadu organicznego”, produkt uboczny utleniania w komórkach, który powinien być usuwany z organizmu poprzez energiczną wentylację płuc. Jednakże badania naukowe dowiodły, że dwutlenek węgla jest kluczowym czynnikiem, który wpływa na najważniejsze biologiczne i fizjologiczne procesy. CO2 (dwutlenek węgla) oddziałuje na metabolizm komórki, mięśni gładkich narządów wewnętrznych i naczyń krwionośnych, bierze udział w regulacji układu nerwowego, równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie oraz procesie oddzielania tlenu od hemoglobiny w czasie przechodzenia krwi przez naczynia włosowate.

Co więcej, okazuje się, że ciało ludzkie czynnie reaguje na wzrost dwutlenku węgla we krwi. Specjalne komórki nerwowe i hiperkapniczne receptory stają się wtedy bardziej aktywne. Jednakże, reakcja ta nie występuje przy obniżeniu się ilości dwutlenku węgla we krwi, ponieważ ludzie nie posiadają żadnych specjalnych receptorów, które reagują na spadki dwutlenku węgla. Dlatego też do dostarczenia odpowiedniej ilości dwutlenku węgla do krwi i tkanek potrzebne są specjalne ćwiczenia oddechowe.

Tak właśnie dzieje się przykładowo podczas przedłużonego wstrzymywania oddechu. Dwutlenek węgla gromadzi się wtedy we krwi, a neurony ośrodka oddechowego dostosowują się do stężenia dwutlenku węgla we krwi. Rosyjski naukowiec Konstanty Buteyko opracował metodę PLDB polegającą na specjalnej technice oddychania – celowego niewykonywania głębokich oddechów. Według teorii stojącej za tą metodą głębokość oddychania zmniejsza się w czasie ćwiczeń powodując zmniejszenie utraty dwutlenku węgla. Prowadzi to do gromadzenia się CO2 we krwi. Wiele osób myli metodę K. Buteyko z techniką opartą na wstrzymywaniu oddechu, co nie jest tym samym. W czasie ćwiczeń fizycznych lub pracy fizycznej zwiększa się wytwarzanie dwutlenku węgla w wyniku utleniania glukozy. W ten sposób osoba ćwiczy układ oddechowy.

Niektóre urządzenia ochronne tj. (maski gazowe, skafandry kosmiczne, itd.) wyposażone są w sprzęt umożliwiający odwrotne oddychanie, tzn. kiedy osoba wykonuje wydech do pojemnika (np. plastikowej torby) i wdycha mieszankę gazów ze zwiększoną zawartością dwutlenku węgla. Różne rodzaje ćwiczeń hiperkapnicznych są także stosowane zarówno w praktyce klinicznej w leczeniu chorób (astmy, dławicy piersiowej, nadciśnienie, itd.) oraz w medycynie sportowej do zwiększenia fizycznej wytrzymałości i energii, oraz w celu obudowania rezerwy organizmu po treningu.

Metoda oddychania z użyciem Urządzenia do treningu oddechowego Frolova pomaga wykonywać ćwiczenia oddechowe ze zwiększoną ilością dwutlenku węgla, które są także znane jako „ćwiczenia hiperkapniczne”. Okresowy wzrost poziomu dwutlenku węgla w płucach jest osiągany przez zwalnianie oddechu poprzez odwrócone oddychanie przy użyciu urządzenia. Równocześnie pewna ilość dwutlenku węgla, która dostaje się do urządzenia wraz z wydychanym powietrzem miesza się z powietrzem wdychanym, więc do płuc dostaje się mieszanka powietrza ze zwiększoną ilością dwutlenku węgla.

Wschodnie techniki oddechów wzmacniających oparte na redukcji tempa oddechu

Technika oddychania z użyciem Urządzenia do treningu oddechowego Frolova oparta jest też na stopniowym wydłużaniu czasu wydechu oraz czasu cyklu oddechowego. Zmniejsza to częstotliwość oddechów spowalniając je oraz dostosowuje neurony ośrodka oddechowego do wolniejszych i rzadszych oddechów. Podobna technika jest od dawna stosowana w orientalnych sposobach zdrowotnego oddychania.

Jakie korzyści to przynosi?

Dorosła osoba w stanie spoczynku i pozycji siedzącej wykonuje 16 – 20 oddechów na minutę. Osoby ćwiczące regularnie wykonują 8 -12 oddechów na minutę.

Częstotliwość oddechów odzwierciedla stan zdrowia i poziom wydajności układu oddechowego oraz zasobów organizmu, czyli potencjału życiowego.

Dlatego też, różne programy medyczne oraz sportowe polecają ćwiczenia oddechowe mające na celu zmniejszenie tempa oddechu.

Takie podejście jest wyjątkowo powszechne w różnych wschodnich technikach wzmacniających. Przykładowo osoby, które uprawiały Qigong przez długi czas mają wolniejsze tempo oddechu: 4 – 6 oddechów na minutę lub nawet 2 oddechy na minutę w niektórych przypadkach. Neurofizjolodzy zauważyli, że tempo oddechu spada podczas medytacji Zen. Tempo oddechu spada już na początku transcendentalnej medytacji, całkowita wentylacja obniża się przeciętnie o 1 litr na minutę, a poziom zużycia tlenu także spada. Odkryto, że osoby regularnie praktykujące redukują tempo oddechu i normalizują sygnały fal mózgowych, indukując proces samoleczenia się ciała.

Świadoma redukcja tempa oddechu oraz pozytywne oddziaływanie ćwiczeń oddechowych na stan psychiczny są skutecznie wykorzystywane w różnych programach psychoterapeutycznych mających na celu poprawę zaburzeń psychoemocjonalnych, szoków potraumatycznych, pozbywanie się różnego rodzaju uzależnień (palenia, alkoholu, itd.). Powolne oddychanie jest zazwyczaj stosowane zarówno do osiągania stanów zmienionej świadomości na początku terapii jak i do osiągania lepszych rezultatów po połączeniu negatywnych doświadczeń z pozytywnym zrozumieniem.

Oczywiście techniki oddechowe są bardzo potrzebne w sporcie, ponieważ zdolność do świadomego kontrolowania tempa oddechów pozwala na skuteczne wykonanie ćwiczeń fizycznych oraz na szybkie dojście do formy po sesjach treningowych.

Metoda oddychania z użyciem inhalatora – trenażera oddechowego Frolova polega na stopniowym wydłużaniu czasu wydechu oraz samego cyklu oddychania. W ten sposób tempo oddechów spada, oddech spowalnia się, a neurony ośrodka oddechowego stopniowo dostosowują się do niższego, mniej intensywnego tempa oddechu.

Techniki oddechu redukujące liczbę oddechów na minutę

Ćwiczenia oddechowe z użyciem Urządzenia do treningu oddechowego Frolova spowalniają oddychanie oraz wydłużają oddechy. Redukuje to objętość powietrza wdychanego na minutę oraz eliminuje hiperwentylację.

Obniżanie liczby oddechów na minutę zapewnia ekonomiczne oddychanie zewnętrzne oraz przyczynia się do eliminacji nadmiernej wentylacji płuc (hiperwentylacji). Ćwiczenia tego typu skutkują redukcją liczby oddechów na minutę oraz tempa oddechu, a jednocześnie powodują zwiększenie ogólnej objętości oddechu, maksymalizując wentylację płuc podczas wstrzymywania oddechu w czasie wdechu.

Z fizjologicznego punktu widzenia ten pozorny paradoks można dość łatwo wytłumaczyć. W czasie redukcji ilości oddechów na minutę, nadmierna „próżna” wentylacja (tj. wentylacja martwych obszarów, gdzie nie następuje wymiana gazów) zmniejsza się. Pod pojęciem „martwych stref” naukowcy rozumieją drogi przewodzące powietrze (tchawica, drzewo oskrzelowe). Jednocześnie naukowcy wskazują, że wentylacja pęcherzyków oraz warunki metabolizmu gazów pomiędzy pęcherzykami a naczyniami włosowatymi ulegają poprawie.

Redukcja ilości oddechów na minutę osiągana jest poprzez zastosowanie ćwiczeń oddechowych mających na celu świadome zmniejszenie wentylacji płuc oraz redukcję tempa oddechu. Może to być osiągnięte za pomocą metod PLDB oraz VORPMBV (świadoma optymalna redukcja oddechów na minutę). Różne rodzaje kontroli oddechu wspomagane przez urządzenia są również używane w tym celu, na przykład, BF (Biofeedback – biologiczne sprzężenie zwrotne).

Podczas ćwiczeń oddechowych z Urządzeniem do treningu oddechu Frolova (Inhalator Frołowa) ilość oddechów na minutę zmniejsza się, a hiperwentylacja znika na skutek wolniejszego oddychania oraz przedłużania wydechów.

Ćwiczenia oddechowe pomagające w świadomej kontroli wentylacji płuc zmniejszają częstotliwość oddechów oraz objętość wdychanego powietrza na minutę. Ten efekt jest osiągany w czasie praktykowania specjalnych technik oddechowych takich jak Metoda Płytkiego Oddychania Butejko lub świadoma optymalna redukcja objętości wdychanego powietrza na minutę. Do regulacji oddechu stosowane są również urządzenia do biofeedback’u.

Kompaktowe i dobrze zaprojektowane Urządzenie do treningu oddechu Frolova może być także skutecznie używane do takich ćwiczeń.

Ćwiczenia oddechowe z oporem oddechu

Pierwszą reakcją organizmu na opór przy wydechu wytworzony przez wodę w urządzeniu jest optymalizacja wentylacji pęcherzyków oraz sprzężenie wentylacyjno-perfuzyjne. Polepszona wentylacja, wymiana gazowa oraz mikrokrążenie odnawiają mechanizmy regulujące ciało oraz metabolizm w wyrównanych tkankach i organach.

Ćwiczenia oddechowe z oporem oddechowym są istotne zarówno w sportowej jak i klinicznej medycynie. Ćwiczenia takie pomagają sportowcom zwiększyć siłę i wytrzymałość mięśni oddechowych i pozwalają na efektywne korzystanie z możliwości układu oddechowego. W medycynie takie ćwiczenia są wskazane u pacjentów cierpiących na duszności, pozwalając im zmniejszyć negatywne skutki syndromu zmęczenia mięśni oddechowych. Ćwiczenia oddechowe z oporem są także polecane w szkoleniu osób używających urządzeń do ochrony narządów oddechowych: maski gazowe, kombinezony do nurkowania, skafandry kosmiczne, itd. Takie sesje treningowe wzmacniają siłę i wytrzymałość mięśni oddechowych, zapewniają dostosowanie się drzewa oskrzelowego i tkanki płucnej do oporu aerodynamicznego, masują mięśnie gładkie drzewa oskrzelowego oraz tkankę płucną.

Podczas wydychania, opór oddechowy zapewnia polepszenie przewodnictwa oskrzeli, drenaż drzewa oskrzelowego oraz redukcję wydechowego zapadania się oskrzeli. W ten sposób ćwiczenia oddechowe z oporem usprawniają proces oczyszczania płuc i oskrzeli. Ćwiczenia oddechowe z oporem skutkują wolniejszym oddychaniem i przedłużeniem trzymania oddechu. Wzrost CO2 w pęcherzykach płucnych i w wydychanym powietrzu ma pozytywny skutek na wentylację pęcherzyków oraz stosunek wentylacja-perfuzja, tzn. metabolizm gazu jest usprawniony na poziomie pęcherzyków płucnych.

Opór powietrza przy wydechu jest zazwyczaj definiowany jako sztuczna kontrola oddechu z oporem przy wydechu lub dodatkowy opór oddechowy (skróty ABC i ARR, odpowiednio). W kategoriach oporu oddechowego urządzenie do oddychania może być zdefiniowane jako dynamiczny opornik oddechu (DBR).

Oczywiście, opór wydechowy przede wszystkim indukuje wentylację pęcherzyków płucnych oraz optymalizuje stosunek wentylacja-perfuzja. Poprawa wentylacji natomiast wspomaga metabolizm gazu, mikrokrążenie, leczenie zaburzeń metabolitycznych w tkankach i organach, kompensację oraz regenerację osłabionych funkcji i mechanizmów regulujących.

Ćwiczenia oddechowe wykorzystujące dodatkową przestrzeń oddechową

W czasie ćwiczeń, Urządzenie do treningu oddechowego Frolova wytwarza dodatkową pojemność oddechową u pacjenta. Jego objętość jest odpowiednia nawet dla dzieci w wieku przedszkolnym oraz pacjentów chorych na poważne choroby oskrzelowo-płucne.

Dodatkowa przestrzeń oddechowa (ABS) wykorzystywana w czasie gimnastyki oddechowej naturalnie stymuluje proces adaptacji do hiperkapnii, hipoksji oraz ćwiczy mięśnie oddechowe. Korzystanie z dodatkowej przestrzeni oddechowej skutkuje lepszą wentylacją płuc, siłą i wytrzymałością mięśni oskrzelowych, odpornością na hipoksję i hiperkapnię, zmianami w środowisku wewnętrznym organizmu. Regularne oddychanie dodatkową przestrzenią oddechową zwiększa wydajność pracy fizycznej, odporność organizmu na zmiany ilości tlenu i dwutlenku węgla.

Podczas pracy z trenażerem Frolova dodatkowa przestrzeń oddechowa posiada parametry objętościowe odpowiadające parametrom ABS, są one bezpieczne nawet dla dzieci w wieku przedszkolnym i pacjentów z poważnymi chorobami oskrzelowymi lub płucnymi.

Oddychanie endogenne w terapii i profilaktyce

Zoptymalizowany trening w warunkach hiperkapnijnych / hipoksyjnych przywraca równowagę oddychania

Najbardziej fundamentalną czynnością życiową, często stawianą na równi z istotą samego życia, jest oddychanie. Stąd właściwie trudno zrozumieć, dlaczego oddychaniu poświęca się stosunkowo niewiele uwagi, i to również w medycynie ukierunkowanej holistycznie. Tymczasem zwłaszcza wyniki badań prof. dr. n. med. Konstantina Butejki z Rosji pokazują, jak perspektywiczne i radykalne sukcesy terapeutyczne może przynosić praca nad oddychaniem, a przy tym dowodzą, że chorobotwórcze zmiany wzorca oddechowego mają swój udział w powstawaniu wielu chorób i schorzeń pochodzenia cywilizacyjnego. Zmiany te, wywoływane i kształtowane przez czynniki cywilizacyjne oraz stresopochodne, rozprzestrzeniły się do tego stopnia, że nie są już postrzegane jako oznaki choroby, lecz… normalność.

W oparciu o wyniki prac profesora Butejki, rosyjski biochemik prof. Władimir Frołow opracował rozszerzoną i usystematyzowaną metodę trenowania oddechu za pomocą prostego aparatu (tzw. trenażera oddechu), która ułatwia trenującym wyuczenie prawidłowego wzorca oddechowego. Aktualnie aparat ten w Rosji stosują z powodzeniem już ok. trzy miliony pacjentów. Urządzenie do treningu oddechowego Frolova wyróżnia spośród innych to, że trenujący oddycha przez niego z oporowaniem terapeutycznym płynnie regulowanym poprzez dolanie do aparatu odpowiedniej ilości wody i w efekcie pozwala trenować mięśnie brzucha. Oprócz tego na początku każdego wdechu trenujący pobiera do płuc znajdujące się w aparacie powietrze z poprzednich wydechów, mające podwyższoną w sposób naturalny zawartość CO2. Metoda treningu oddechu wg Frołowa dzięki dopracowaniu i “czynnikowi dobrego samopoczucia” (niezbędny dla powodzenia treningów wydłużonych), a także dzięki odpowiednio dobranemu podkładowi muzycznemu (usunięcie konieczności patrzenia na sekundnik i liczenia czasu) przeobraża się w spełniającą wszystkie odnośne założenia holistyczną medytację oddechową.

W przypadku treningów domowych wejście zdrowego wzorca oddechowego w nawyk i codzienność trenującego wymaga trenowania po 5–25 min dziennie przez okres od sześciu do dwunastu miesięcy. Doświadczenie pokazało, że celowym i niezbędnym jest – zwłaszcza dla trenujących ze schorzeniami – dopasowanie przez doświadczonego terapeutę ww. warunków standardowych do wydolności psycho-fizycznej pacjenta oraz okresowe (np. co kilka miesięcy) kontrolowanie ich odpowiedniości.

Dlaczego trenowanie oddechu jest w zasadzie niezbędne dla każdego ?

Przypatrzmy się zdrowemu niemowlęciu, zaobserwujmy jego głębokie i nieśpieszne oddychanie przeponowe — a przecież już u dzieci w wieku szkolnym przekształciło się ono w płaskie oddychanie piersią. Co jest przyczyną tej zmiany?

Już od dzieciństwa wystawieni jesteśmy na działanie różnorodnych czynników stresujących. Stres jest reakcją, która ma przygotować organizm atakowany do podjęcia walki lub ucieczki. Dla oddychania oznacza to przygotowanie organizmu na zwiększone zużycie tlenu w mięśniach poprzez przesunięcie stosunku CO2/O2 we krwi na korzyść O2. Ponieważ jednak oczekiwana praca mięśni nie następuje, a bodźce stresujące dalej powtarzają się, ośrodek oddechowy w mózgu przyzwyczaja się do tej nierównowagi i w efekcie stan wyjątkowy przekształca się w stan trwały. Występujące wówczas we krwi, podwyższone stężenie tlenu i zbyt niskie stężenie dwutlenku węgla stają się wartością regularną dla organizmu, i w konsekwencji już bardzo małe przyrosty stężenia CO2 (wzgl. spadki stężenia O2) wywołują wzrost częstości oddechowej ustroju. A przecież oprócz tego uczymy się w młodości, że intensywne oddychanie jest dobre i to wtedy, gdy przejawia się wznoszeniem i opadaniem klatki piersiowej, zamiast brzucha. Tak więc codzienny stres prowadzi do codziennej, niepożądanej hiperwentylacji, która ostatecznie ustala się jako stan normalny.

Z uwagi na stosunkowo słabą znajomość problemu – również w świecie lekarskim – przedstawimy krótki przegląd oddziaływania treningów hiperkapnijnych na organizm oraz opiszemy funkcję pełnione przez CO2, który od dawna postrzegany jest jedynie jako niepożądany, odpadowy produkt przemiany materii:

  • CO2 wiąże we krwi i organizmie minerały alkaliczne takie, jak: sód, potas, wapń, magnez. Obniżenie zawartości CO2 powoduje, że pierwiastki te przestają być wiązane i są wydalane z moczem. Skutkiem jest niedobór minerałów.
  • CO2 powoduje rozszerzenie tętniczek, a niedobory CO2 — ich zwężenie. W ten sposób bezpośrednim następstwem złego oddychania może być podwyższenie ciśnienia krwi, wynikłe ze zmniejszonych prześwitów tętniczek.
  • Wysokie ciśnienie krwi powstałe wskutek zwężenia się tętniczek powoduje otwarcie połączeń tętniczo-żylnych (tj. obejście naczyń włosowatych), w wyniku czego do włośniczek dociera mniej krwi i pogarsza się odżywianie oraz oczyszczanie komórek organizmu.
  • CO2 powoduje zagęszczenie sieci naczyń włosowatych w organizmie, co w efekcie poprawia odżywianie i oczyszczanie komórek. Włośniczki dotychczas zamknięte otwierają się i powstają nowe.
  • Optymalne stężenie CO2 poprawia oddawanie tlenu do tkanek. Zgodnie z tzw. efektem Bohra – zwanego tak dla upamiętnienia duńskiego fizjologa Christiana Bohra – tlen oddziela się tym łatwiej od hemoglobiny, im bardziej zakwaszona jest krew, to znaczy — im więcej jest w niej CO2.

Oddziaływanie treningu hipoksyjnego jest znane szerzej. Już choćby pod nazwą treningów wysokogórskich każdy sportowiec zawodowy zna wzmacniające wytrzymałość i zdrowie oddziaływanie utajonego, stałego niedoboru tlenu.

Utajony, stały niedobór tlenu prowadzi do poprawy wykorzystania tlenu w każdej komórce ustroju i wraz z tym pozwala uzyskać optymalne spalanie.

  • zwiększają się rezerwy fizjologiczne poprzez ekspozycję ustroju na utajony, stały niedobór tlenu.
  • utajony, stały niedobór tlenu wzmacnia funkcjonowanie narządów, w tym zwłaszcza: mózgu, płuc, serca, przewodu pokarmowego, narządów płciowych, a także systemu nerwowego.
  • dzięki utajonemu, stałemu niedoborowi tlenu powraca do normy przemiana materii, podnosi się odporność i wzmacnia się system immunologiczny organizmu.